انعطاف پذیری در طراحی دیگ های لوله - آبی منجر به ساخت مخزنها و سطوح حرارتی متنوع در سطح جهان شده است.
در این قسمت به معرفی متداول ترین آنها می پردازیم.
امروزه بیشتر تولید کنندگان علاقمند به ساخت دیگ بخار دو مخزنی یا تک مخزنی می باشند.
دیگ بخار واتر تیوب چند مخزنی :
از دو یا چند مخزن به منظور قراردادن دسته تیوب های به هم چسبیده و تشکیل ناحیه تبخیر کنوکسیون استفاده می شود.
در این ناحیه، سطوح حرارتی ایجاد شده، باعث بازیافت بخشی از حرارت گازهای حاصل از احتراق می شوند. نوع دومخزنی با سوخت زغال نشان داده شده است.
دیگ دو مخزنی
در ساخت این دیگ های بخار از شیوه اتصال انبساط لوله به مخزن استفاده شده است
الف). در این شیوه لوله از طریق سوراخی که قطرش کمی از قطر لوله زیادتر است، وارد مخزن می شود.
دیگهای اقتصادی
سپس با استفاده از غلطکهای داخلی، قطر داخلی لوله را گشادتر می کنند و بدین طریق لوله و مخزن به شیوه فلز به فلز کاملا به همدیگر فشرده و (آب بندی) می شوند.
برای حصول اطمینان از محکم بودن لوله، عمل انبساط لوله تا کاهش %10-5 ضخامت دیواره لوله ادامه پیدا می کند.
دیگ هایی که از این شیوه اتصال استفاده می کنند، به علت اشکال آب بندی لوله ها در فشارهای بالا، فشارشان زیر 100bar است.
در فشارهای بالاتر، در سوراخ بدنه ی مخزن، شیاری ایجاد می کند.
در نتیجه لوله هنگام منبسط شدن به داخل این شیار نیز کشیده می شود و مقاومت بیشتری در برابر نیروی کشش خارجی پیدا می کند.
سر انتهایی لوله ها را بنابر طراحی دیگ بخار و استانداردهای مربوطه، گرد یا اریب می سازند.
در مواردی که بخار داغ با درجه سوپر هیت بالا و فشار زیاد مورد نیاز باشد، دسته لوله های ناحیه کنوکسیون کارایی چندانی ندارد.
زیرا قسمت عمده حرارت گازها در داغ کننده های بخار جذب شده، و گازهای خروجی از این قسمت، با دمای پایین، به لوله های ناحیه کنوکسیون که به علت بالا بودن فشار، اب با دمای اشباع در آنها جریان دارد، وارد می شود .
عوامل فوق باعث می شود که در مقایسه با دیگ بخار های با فشار پایین، انتقال حرارت کمتری در این ناحیه صورت گیرد.
علاوه بر این در دیگ های با فشار بالا، اغلب لازم می شود که به منظور تامین ضخامت لازم پوسته دیگ، فاصله بین لوله ها را افزایش داد
. این امر موجب می شود تعداد لوله ها و در نتیجه سرعت گازها و سطوح انتقال حرارت نیز کاهش یابد .