استاندارد ها و مقررات در لوله های پلی اتیلن دوجداره

 

راهنمای استفاده از لوله های پلی اتیلن دوجداره

 

راهنمای استفاده از لوله و اتصالات پلی اتیلن دوجداره تنها با مهمترین و لازم ترین نکات و مقررات موجود در استاندارد های مختلف اشاره کرده و تنها بخش کوچکی از آن را در بر می گیرد. لذا مطالعه اصل این استانداردها توصیه می شود.

 

بستر سازی : لوله های پلی اتیلن فاضلابی را می توان در دو حالت بستر سازی نصب نمود.

در صورتی که خاک بستر ترانشه از جنس خاکهای نرم و ریز یکنواخت بوده و در طول لوله بصورت یکسان می باشد می توان لوله را مستقیماً بر روی کف ترانشه قرار داد . در غیر اینصورت باید ابتدا بستر مناسب با استفاده از مواد مذکور در استاندارد برای شرایط مختلف ساخته شده و سپس لوله بر روی آن نصب گردد.

 

تراکم : درجه فشردگی خاک در زیر و اطراف لوله باید در طراحی ساختاری براساس استاندارد مشخص شده و با استفاده از روشهای خاص آزمایش و کنترل گردد. تراکم مکانیکی اصلی در قسمت فوقانی لوله تا قبل از ایجاد حداقل لایه ای به ضخامت 300 میلیمتر در بالای لوله نباید صورت گیرد.

 

لوله های بالای 900 میلیمتر باید در ناحیه بین کف ترانشه و لوله به میزان کافی فشرده گردد. فشردگی کم در این ناحیه در لوله های سایز بالا باعث تغییر شکل در لوله در هنگام تراکم لایه بالایی خواهد شد.

 

تجهیزات فشرده سازی و اطلاعات مربوط به آن در استاندارد ATV-A139 شرح داده شده و دستور العمل های آن باید بدقت مورد توجه قرار گیرد.

 

در هنگام پر کردن کناره ها با خاک سست تنها باید از تجهیزات فشرده سازی سبک استفاده نمود و استفاده از تجهیزات سنگین تنها پس از اجرای کامل این مرحله مجاز می باشد. در غیراینصورت لوله ها ممکن است در قسمت فوقانی دچر تغییر کل گردند.

 

معمولاً هر سختی حلقوی از لوله و اتصالات پلی اتیلن برای یک پروژه خاص و مشخص بکار برده می شود. لذا از لوله های کلاس پایینتر برای پروژه هایی که مقاوت حلقوی بالاتری نیاز دارند باعث تغییر شکل لوله پس از نصب خواهد شد.

 

لازم به ذکر است که سختی حلقوی لوله ها در محیط آزمایشگاهی و با اعمال نیرو در دما و شرایط خاص مذکور در استاندارد اندازه گیری و تعیین می شوند. لذا باید توجه شود که استفاده از لوله ها در شرایط محیطی بد نتایجی پایینتر از حد استاندارد را در بر خواهد داشت و خریداران باید شرایط اجرای لوله ها را در طرح خود در نظر داشته باشند.

 

با توجه به تغییرات ابعاد مواد پلاستیکی در درجه حرارتهای مختلف ، لوله ها در شرایطی که حداقل 24 ساعت در دمای آزمایشگاهی نگهداری شوند با جدول فوق تطبیق داده خواهند شد.

 

تلرانس طول لوله در شرایط آزمایشگاهی برابر با یک درصد طول لوله می باشد.

لوله پلی اتیلن گازرسانی

لوله و اتصالات پلی اتیلن در بسیاری از کشورها، نظیر انگلستان، آلمان و اتریش و روسیه مورد توجه قرار گرفته و در ایران نیز در تمام شهرها و روستاها که به تازگی گاز‌رسانی‌ می شوند، تمامی خطوط از لوله پلی‌ اتیلن می باشد.

 

لوله های پلی اتیلن سازگاری بالایی با شرایط بحرانی از قبیل (دمای بالا، دمای پایین و فشار بالا) دارند، به همین دلیل این لوله های پلی اتیلن در انتقال LPG نیز کاربرد یافته اند.

شرکت بریتیش گاز به دستاورد جدیدی در مورد استفاده از لوله‌های پلی اتیلن رسیده است و آن بازسازی و نوسازی لوله‌های انتقال گاز با استفاده از مواد پلی‌اتیلن می‌باشد.

 در این روش لوله‌های پلی‌اتیلن در درون لوله‌های فولادی نصب می‌شوند و در واقع لایة بیرونی از جنس فولاد می‌باشد .

این امر باعث کاهش هزینه‌های بازسازی شده و همچنین تحمل لوله را در برابر فشار افزایش می‌دهد.

 

لوله پلی اتیلن در چند دهه اخیر، انقلابی جدید در صنعت گازرسانی شهری به به وجود آورده است.

لوله های پلی اتیلن در مقیاس محدود، از اوایل دهه 1960 برای گازرسانی به منازل در کشورهای پیشرفته مورد استفاده قرار‌ گرفته بود.

 اما امروزه به خاطر پیشرفت در زمینه ساخت مواد پلی اتیلن، استفاده از این نوع لوله‌ها گسترش چشمگیری یافته که می‌تواند دلیل معتبری بر کیفیت و قابل اطمینان بودن لوله پلی اتیلن و اتصالات پلی‌ اتیلن باشد .

 امروزه بیش از 90 ٪ از لوله‌های نصب شده برای توزیع صنعت گاز طبیعی در آمریکا و کانادا از لوله‌های پلاستیکی استفاده شده که 99 درصد از آنها لوله پلی‌اتیلن می‌باشد.

 

لوله پلی اتیلن گازرسانی

 

با توجه به مزیت‌های ذکر شده و گسترش روزافزون شبکه گازرسانی، می‌توان استفاده وسیع‌تری از این لوله‌ها و لوله و اتصالات پلی اتیلن  را در صنعت گازرسانی شهری شاهد بود.

 این در صورتی است که هنوز در بسیاری از شهر‌های کشور از این تکنولوژی استفاده چندانی ندارند.

استفاده از این قبیل لوله‌ها علاوه بر برخورداری از مزایای آن، باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران تشویق به سرمایه‌گذاری در ساخت محصولات پلی اتیلن شوند.

همچنین با ایجاد ارزش افزوده در این صنعت، امکان استفاده از طیف وسیع نیروهای داخلی در بازار کار آن ایجاد می‌شود.

 امید است در آینده، شاهد به‌کارگیری بیشتر این تکنولوژی در شبکه گازرسانی شهری کشور عزیزمان باشیم.

 

 

تعاریف بویلر

 

بویلر (boiler) (یا همان دیگ) وسیله ایست که در آن سیال عامل (معمولا آب) گرم شده و یا به نقطه ی جوش خود می رسد.

دیگ بخار یک مخزن تحت فشار است که سیال در آن به درجه حرارت مورد نظر رسیده و مورد استفاده قرار می گیرد.

 

بویلرها معمولا برای تولید بخار (بویلر بخار) و آبگرم (بویلر آبگرم) تولید می شوند. سیال خروجی از بویلر جهت مصارف مختلفی از جمله تولید برق، حرکت لوکوموتیو، گرمایش محیط ، رطوبت دهی به محیط و ... استفاده می شود.

محل های رایج استفاده از بویلر عبارتست از: نیروگاه، بیمارستان، کارخانجات صنعتی، سونای بخار، ساختمان ها، عمل آوری بتن، کشت قارچ، گلخانه و ... هر کدام از این محل ها با موتورخانه بخار و یا موتورخانه ابگرم تجهیز می گردند.

 

 

دسته بندی بویلرها

 

رایج ترین نوع دسته بندی بویلر ها ، بویلرهای فایرتیوب و بویلرهای واترتیوب می باشد .

 

بویلرها به صورت زیر به کلاس های مختلفی تقسیم می شوند:

 

1- از نظر محل کاربرد بویلر:

 

تولید برق، حمل و نقل (لوکوموتیو)، گرمایش، پخت مواد، استریل کردن مواد و ...

 

2- از نظر فشار کاری بویلر:

 

فشار پایین تا متوسط، فشار بالا و فشارهای فوق بحرانی.

 

مقادیر عددی مربوط به این دسته بندی با توجه به نوع بویلرها و دیگ بخار  و خانواده آنها متفاوت است.

 

3- با توجه به محل تولید شدن بخار (درون لوله های بویلر یا خارج از لوله ها):

 

به دو دسته water tube و fire tube،

 

از نظر نوع سوخت مصرفی در بویلر:

 

سوخت :گاز، مایع و جامد (برای مثال در بویلر های امروزی سوخت اصلی گاز طبیعی است)

 

استاندارد های ساخت بویلر

 

ساخت بویلرهای واترتیوب و فایرتیوب به دلیل بالا بودن فشار کاری و خطرات ناشی از ساخت و بهره برداری نا مناسب از آن ها باید تحت استاندارد های ویزه ای صورت گیرد.

برای مثال در اروپا از استانداردهای EN12953  و EN12952 برای ساخت بویلرها استفاده می شود.

در ایران نیز سازمان استاندارد ایران بر اساس استاندارد BS2790 نسخه ای از استاندارد را برای بویلرهای فایرتیوب ترجه کرده است که به عنوان مرجع بازرسی بویلر در کشور مورد استفاده قرار می گیرد که هم اکنون در حال بازنگری می باشد

 

استاندارد DIN و استاندارد ASME نیز از جمله مهمترین استاندارد های ساخت بویلر در دنیا هستند.

بویلر بخار

 

بویلر بخار (steam boiler) یا همان  دیگ بخار(از انواع بویلر)، یک مخزن تحت فشار می باشد که در آن آب تحت فشار گرم شده و به بخار تبدیل می شود. بخار به دلیل میزان گرمای نهان تبخیری که آب دریافت می کند تا بخار تبدیل شود، توان حمل میزان انرژی بالاتری را نسبت به آب دارد.

 

بویلرهای بخار در محلی به نام  موتورخانه ی بخار برای  سونای بخار، خشک شویی ها، بیمارستان ها، هتل ها، سیستم های گرمایش ساختمان، صنعت چرم سازی، صنایع مواد غذایی، نیروگاه ها و .... مورد استفاده قرار می گیرند.

 

درجه حرارت بخار خروجی از دیگ بخار به فشار کاری دیگ مرتبط است .

 

در بویلر بخار آب پس از خالص سازی و اکسیژن زدایی، توسط پمپ به داخل بویلر هدایت می شود و با حرارتی که توسط مشعل به آب داده می شود به بخار تیدیل خواهد شد.

 

بویلر بخار

 

بازه استفاده از بویلرهای بخار:

 

بویلرهای بخار در ظرفیت هایی از 100 کیلوگرم بخار در ساعت تا چندین تن در ساعت بخار تولید می شوند.

 

این بویلرها توان تولید بخار در فشار هایی از 1 bar تا چند ده bar را دارند.

 

معمولا بویلرهای بخار فایرتیوب تا ظرفیت 30 تن بخار را تولید می کنند و بویلرهای بخار واترتیوب تا چند ده تن بخار تن در ساعت را نیز می توانند تولید کنند.

 

بویلرهای بخار به طور کلی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:

 

بویلرهای فایرتیوب بخار

 

بویلرهای واترتیوب بخار

 

این دسته بندی به عنوان رایج ترین دسته بندی بویلر های بخار مورد قبول واقع شده است اما می توان بویلرها را به صورت زیر به کلاس های مختلفی تقسیم کرد:

 

1- از نظر محل کاربرد: تولید برق، حمل و نقل (لوکوموتیو)، گرمایش، پخت مواد، استریل کردن مواد و ...

 

2- از نظر فشار کاری: فشار پایین تا متوسط، فشار بالا و فشارهای فوق بحرانی. مقادیر عددی مربوط به این دسته بندی با توجه به نوع بویلر ها و خانواده آنها متفاوت است.

 

3- با توجه به محل تولید شدن بخار (درون لوله های بویلر یا خارج از لوله ها): به دو دسته water tube و fire tube تقسیم می شوند. در نوع فایرتیوب، بخار در بیرون لوله ها تشکیل می شود و گازهای داغ درون لوله ها حرکت می کنند اما در بویلرهای واترتیوب بخار درون لوله های بویلر و دیگ بخار تشکیل شده و گازهای داغ در خارج از لوله ها حرکت می کنند. در صورتی که بویلر برای تولید آبگرم باشد نیز به همین منوال عمل می شود.

 

4- از نظر نوع سیرکولاسیون سیال: سیرکولاسیون طبیعی، یک طرفه ی اجباری و ترکیبی.

 

این دسته بندی در مورد بویلرهای water tube کاربرد دارد. در صورت استفاده از سیرکولاسیون طبیعی هزینه ای برای سیرکولاسیون سیال درون لوله های بویلر پرداخت نمی کنیم. از روش های ترکیبی برای اطمینان از سیرکولاسیون درون لوله ها استفاده می شود. از روش یک طرفه ی اجباری زمانی استفاده می شود که درون بویلر درام قرار ندارد.

 

5- از نظر روش احتراق

 

6- از نظر نحوه ی ساخت: بویلرها از این نظر به دو دسته ی ساخته شده در محل (field-erected) و ساخته شده در کارخانه (workshop-assembled) تقسیم می شوند. صنایع بزرگ و بخش هایی مثل نیروگاه ها، معمولاً از دسته field-errected استفاده می کنند. بویلرهای کوچک fire tube با ظرفیت تا 30 تن در ساعت به صورت ساخته شده در کارخانه بوده و ظرفیت های بالاتر آنها در محل ساخته می شوند. بویلرهای water tube نیز با ظرفیت های بالایی که دارند، به هر دو صورت ساخته شده در کارخانه و ساخته شده در محل موجود می باشند. لازم به ذکر است که تصمیم گیری در مورد نحوه ی ساخت بویلرها، بر اساس هزینه و توانایی انتقال آنها صورت می گیرد.

 

7- از نظر نوع سوخت مصرفی: سوخت جامد، مایع و گاز.